Category: nuwe testament

Posted on

Filippense 2: Eensgesindheid

Paulus skryf die brief aan die die Filippense vanuit gevangenis. Die gemeente in Filippense was ook die eerste gemeente wat Paulus aan Europese bodem gestig het. Paulus was besorg oor eenheid in die gemeente aangesien daar onderlinge gevegte in die gemeente was. Paulus het ‘’n besonderse verhouding met die gemeente gehad. Die gemeente het grootliks uit Christene bestaan wat nuut was tot die geloofsgemeenskap en was klein en arm, maar vrygewig en hulpvaardig.

Paulus skryf aan die gemeente:

“Aangesien julle die troos in Christus ondervind het, die aansporing deur die liefde, die gemeenskap deur die Gees, die innige meegevoel en meelewing- maak dan nou my blydskap volkome deur eensgesind te wees: een in liefde, een van hart, een in strewe. Moet niks uit selfsug of eersug doen nie, maar in nederigheid moet die een die ander hoër ag as homself. Julle moenie net elkeen aan sy eie belange dink nie, maar ook aan die van ander.” – Filippense 2:1-4.

Om hierdie gedeelte in Afrikaans te vertaal kan ons sê: “Aangesien julle [dit] ervaar het, wees een, deur [so] te leef.”

So hier is drie dele aan hierdie vier verse in Filippense. Kom ons bespreek elke deel op sy eie en dan bind ons dit saam soos Paulus dit vir ons skryf.

Die eerste deel: Die ervaring.

Ons ervaar troos in Christus, die aansporing in liefde, die gemeenskap deur die Gees en innige meegevoel en meelewing. Hierdie klink na baie dinge en kan oorweldig as dit so op een slag gelees word.

Troos in Christus het te make met daardie bemoediging wat jy ervaar wanneer jy nie weet watter kant toe nie en jy besef jy kan jou probleme na die Here toe vat en Hy sal jou rustigheid gee. Of dit nou werk, verhoudings of finansies is waaroor jy bekommerd is. Vat dit na die Here toe en hy sal jou vertroos en rustigheid gee.

Die aansporing in liefde is wanneer jou man of vrou of vriend vir jou moeilike dinge kan sê sodat jy vorentoe kan beweeg. Dinge wat jy weet dalk moeilik gaan wees om te doen. Maar saam met iemand wat jou in liefde bystaan gaan moeilike dinge maklik. Dit is immers waarna ons as gemeente streef, om mekaar in liefde te ondersteun. Ons behoort ‘’n fontein van liefde te wees.

Gemeenskap deur die Gees is om lekker saam te kuier. ‘’n Braai, ‘’n uiteet, ‘’n koffie, dit is alles gemeenskap waartoe die Gees ons lei. Die Gees lei ons nie om alleen op ons eie deur die lewe te gaan nie, maar saam met ander. Saam met ander wat ons kan vertroos, saam met ander wat ons kan motiveer. Die Gees lei ons om saam met ander deur die lewe te gaan, nooit alleen nie.

Innige meegevoel en meelewing. Mee-gevoel. Met-gevoel. Om saam met iemand te voel. Dieselfde kan gesê word vir meelewing. Mee-leef. Met-leef. Om saam met iemand te leef. Om saam met iemand te voel en te leef is dinge wat die Filippense ervaar het en wat ons vandag nog ervaar.

Wat egter uitstaan in hierdie eerste gedeelte of vers 1, is dat niks van hierdie gevoelens of ervarings alleen gevoel of ervaar kan word nie. Alles gebeur in gemeenskap. Troos, aansporing, kuier, meegevoel, meelewing, dit alles is gevoelens wat in verhouding tot iemand anders ervaar word. Nie alleen nie.

Dan sê Paulus, omdat die Filippense dit ervaar sal hy graag wil sien dat hulle een sal wees. Een in liefde, een in hart en een in strewe. Dit bring ons by die tweede gedeelte. Of die middelste gedeelte. Of vers 2.

Hierdie gedeelte staan in die middel omdat die die belangrikste is van hierdie vier versies en daarom gaan ons dit eers oorslaan en later terugkom daarna.

Die derde gedeelte is die etiese gedeelte van die vier verse. Wat verskillende deugdes teenoor mekaar kontrasteer. Moet nie uit eersug lewe nie, maar in nederigheid. Moet nie selfsugtig wees nie, maar help mekaar. Hierdie etiese gedeelte word soos die eerste gedeelte genoem as rede oor hoe eenheid bekom kan word.

As elkeen net vir sy eie eer gaan werk of leef, dan gaan daar glad nie eenheid in ‘’n gemeenskap wees nie, want die een gaan konstant beter as die ander probeer wees. Dit gaan die eenheid van die gemeenskap opdeel in alleenheid. Paulus stel voor dat die gemeenskap mekaar se belange op die hart dra en saam streef na ‘’n gemeenskap wie mekaar se belange belange belangriker ag as hul eie. Waar die geheel belangriker is as die individueel.

Wat my terugbring na die middelste gedeelte. Vers 2. “Maak dan nou my blydskap volkome deur eensgesind te wees: een in liefde, een van hart, een in strewe.”

Die geestelike belewenis wat in vers 1 genoem word en die etiese riglyne van vers 3 dra by tot die dieper grond van eenheid of eensgesindheid. ‘’n Gemeenskap wat saam dieselfde geestelike belewenisse ervaar en saam eties optree staan saam. Iemand gaan baie sukkel om so ‘’n gemeenskap te breek.

 

So ‘’n gemeenskap is lief vir mekaar, so ‘’n gemeenskap deel dieselfde gevoelens as dit by hartsake kom en so ‘’n gemeenskap strewe na dieselfde doel. As die individu in so ‘’n gemeenskap ly, ly die hele gemeenskap en as een in die gemeenskap gelukkig is, is die hele gemeenskap gelukkig. So ‘’n gemeenskap breek baie moeilik.

[stokkie illustrasie]

As ons as gemeenskap wil sterk staan, sal ons een in liefde, een van hart en een in strewe moet wees. Ons sal slegs so ‘’n gemeenskap kan wees indien ons ander hoër ag as onsself en ook aan die belange van ander dink. As ons so ‘’n gemeenskap wil wees is daar nie plek vir arrogansie of selfsugtigheid nie. In so ‘’n gemeenskap is daar wel plek vir nederigheid, belangstelling, waardering, opregtheid, mededeelsaamheid en hulpvaardigheid.

Jy kan kies van watter gemeenskap jy lid wil wees.

Amen.

 

Posted on

Lukas 19: Jesus en Saggeus

Gedurende elkeen van die voorafgaande vier Sondae het ons aan die hand van verskillende gedeeltes uit die Bybel, bewus geword van Christus se diens deur vriende.  Ons het begin met ons verantwoordelikheid teenoor mense in ons omgewing, ons het gekyk hoe ons na ons vriende kan uitreik, ons het geleer dat gebed vir ons vriende belangrik is en verlede week het ons gesien dit is belangrik om in mekaar se lewens belang te stel. Vanoggend sluit ons die reeks af met ‘’n lekker gedeelte oor vriende wat mekaar besoek. Vanoggend kuier ons in Jerigo saam met Jesus in Saggeüs se huis.

(lees Lukas 19:1-10)

Ons kan terugsit en luister, in ons gedagtes soos toeskouers kyk na dié humoristiese toneeltjie wat daar in die strate van Jerigo afspeel. ‘n Kort mensie hardloop met koddige treetjies die straat af tot by die groot wildevyeboom. Daar sukkel hy uitasem om die naaste tak by te kom. As hy na ‘n paar keer se spring eindelik ‘n tak beetkry, trek hy homself in die boom op. Haastig klouter hy na die sterkste tak aan die straatkant. Blaas blaas stoot hy die dun takke en blare weg sodat hy ‘n goeie deel van die straat kan sien.

Hoër op hoor hy die stemme van ‘n groep mense wat aankom in sy rigting. Hy het al ‘n ent terug saam met die klomp mense langs die straat probeer kyk hoe die Jesus lyk van wie daar so baie praatjies in die stad in omloop is. Hulle het juis vertel dat Jesus so pas weer ‘n blinde man, net hier buite die stad, gesond gemaak het sodat hy weer kan sien! Van dié wat dit sien gebeur het, kan nou nog nie ophou om daaroor te praat en God te prys nie. Al die verhale het hom laat besluit om self te sien hoe Jesus lyk en te hoor wat hy sê.  Maar tussen die mense kon hy egter niks sien nie.

Die langer mense is so ongeskik en het aanmekaar voor hom ingeskuif. Hy het dit ook weer aangevoel dat baie hom doelbewus probeer weghou het van ‘n goeie uitsig. Hy ken die vyandigheid van die gemeenskap maar al te goed. Gelukkig het hy onthou van hierdie boom verder af in die straat en daarom is hy nou hier. Opgewonde wag hierdie kort mannetjie met die mooi naam van Saggeüs, dit beteken ‘onskuldig’ en ‘skoon’, dat die optog moet naderkom.

Gelukkig sal hy goed kan sien sonder om self gesien te word.  Die meeste mense sal ook so na Jesus loop en kyk en met mekaar stry om beter te kan sien, dat seker min hom sal raaksien. Eintlik voel hy maar baie bewus daarvan dat juis hy wat hoof is van die tollenaars en by alles ‘n ryk en dus gesiene persoon, nou hier in die boom sit.  Hy kon maklik van sy mense gestuur het en Jesus na sy huis genooi het.  Die vooroordeel in die gemeenskap teen hom as hooftollenaar en ryk man is egter so erg dat hy dit liewer nie probeer het nie. Hy is ook nie seker of Jesus na hom toe sal wil kom nie. Wat ‘n verleentheid sal dit nie wees as Jesus die uitnodiging van die hand wys nie?

Maar wag, hier is hulle nou…

Ja, hy kan Jesus mooi sien. Wonderlik, Jesus gaan staan mooi regoor hom!  Fantasties! Perfek, dit kon nie beter nie. Vasgenael staar hy na Jesus. En dan kyk Jesus na hom. Hy noem Saggeüs op sy naam en beveel hom om gou af te kom want “Ek moet vandag in jou huis tuis gaan.” Saggeüs snak na sy asem. Hy kan nie glo wat hy hoor nie! Hy is buite homself van blydskap. Hy kan nie vinnig genoeg uit die boom kom om Jesus na sy huis te neem nie.

Terwyl hy en Jesus op pad is na sy huis, volg die skare al protesterende en skellende: “Hy gaan by ‘n sondige man tuis!” Hulle neem Jesus erg kwalik dat Hy by hierdie gehate mens aan huis gaan. Is Hy dan nie ‘n profeet wat weet met wie Hy te doen het nie?

Wanneer Saggeüs egter met Jesus instap in die rykmanshuis met al die duursame en weelderige meubels en besittings, word hy skielik bewus van sy skuld en die beperkte waarde van aardse besittings. Dis asof sy lewe ‘n volledige omkeer maak. Wat vir hom absolute waarde het, dinge wat hy met al sy krag en met enige metode nagejaag het, lyk hier in die teenwoordigheid van Jesus skielik waardeloos en laat hom selfs skuldig voel.  En tog sê Jesus nie ‘n woord nie.

Maar sy teenwoordigheid laat Saggeüs alles in ‘n ander lig sien! En terwyl die mense nog buite raas en lelik skree, staan Saggeüs op om te praat. Hy kan nie langer stilbly nie. Hy moet dit sê!  Hy moet dit vir die Here sê! Hy het in die paar oomblikke ontdek dat hy voor die Here staan wat met Sy oë deur al die slim planne en skemas sien!

Ja, die Here sien in al sy rykdom die duisende mense wat te kort gedoen is, sommige wat dit nie eers kon bekostig nie, is gedwing om tolgeld te betaal of van hulle eiendom te verpand. Hoe wreed was hy nie in sy eise teenoor die arm weerloses nie!  Waar dit hom voorheen nooit soveel gepla het nie, hoor hy nou weer al daardie mense se gesoebat om hulle tog tegemoet te kom.

Ja, hy wat die naam ‘skoon’ en ‘onskuldig’ dra, is vuil en skuldig. Ja, skielik brand dit in sy gewete in dat Jesus hom daar by die boom op sy naam genoem het. Jesus was tog nie sarkasties toe Hy hom só genoem het nie?  Nou waarom pla sy eie naam hom nou?

Nee dit kan nie, nie voor die Here nie, maar ook nie voor die mense nie.  Al hierdie goed, eens op ‘’n tyd sy trots en begeerte, nou soveel beskuldigende vingers!  Skielik word sy huis met al die geriewe en beskerming waar hy hom kon terugtrek van die venynige kyke en hatige woorde van die samelewing, ‘n benoude en bedreigende vasgekeerdheid!  Dit word in hom ‘n oorweldigende wete wat soos ‘n vuur in sy binneste brand. Dit is sy uur van waarheid!  Hy moet sake nou, vandag, regstel.

En dan staan hierdie man op en hy praat, nie met die mense wat hom beskuldig en aan wie hy soveel skuld nie, maar met die Here: “Here, ek gaan die helfte van my goed vir die armes gee, en waar ek iets van iemand afgepers het, gee ek dit vierdubbel terug.” Hy is tog seker nie ernstig nie! Nie net verklaar hy homself skuldig nie maar hy gaan ook baie verder as wat die wet (thora) voorskryf omtrent regstellende vergoeding. Waar het jy al ooit gehoor dat enige mens, laat staan nog ‘n ryk mens, bereid is om die helfte van sy goed vir die armes te gee? As hy dan wel so skuldig voel, waarom bly hy dan nie maar by die voorskrifte van die wet nie?

Maar Saggeüs is vry. Die dodelike greep wat geldgierigheid vir soveel jare op hom gehad het, is skielik gebreek. Hy is vry om te gee, om terug te gee. Nie te gee soos die wet vereis nie of omdat die wet dit eis nie, maar te gee omdat God se liefde hom vry gemaak het.  Hy is ook vry van wat mense van hom sê en dink.

Saggeüs se antwoord is nie ‘n grootwoord belydenis nie, maar ‘n plan van aksie! Dit sê wat hy gaan doen! Dit wat hy gaan doen, sal sigbaar uitspel wat hy glo!

Vir ‘n oomblik is dit stil in die ruim en deftige huis.

Wat gaan Jesus sê? Almal wonder. Dan praat Jesus: “Vandag het daar redding vir hierdie huis gekom; ook hierdie man is ‘n kind van Abraham.” Vandag, van hierdie oomblik af, is hierdie huishouding ingesluit in God se reddende liefde. Nou is Saggeüs se naam nie meer ‘n aanklag teen hom nie, maar beskryf dit sy nuwe toestand. Hy is nou in waarheid ‘onskuldig en skoon’!  Hy is ‘’n kind van Abraham’, want hy is deel van die gemeenskap van mense wat uit die geloof lewe!

Wat ‘n aangrypende verhaal!  Dit eindig nie hier nie maar staan oop, want vir Saggeüs het ‘n nuwe lewe begin.

En weer praat Jesus.  Hy is nog nie klaar nie, nie met Saggeüs, sy gaste en huishouding nie en ook nie met ons wat vanoggend na hierdie verhaal geluister het nie. Jesus het nog ‘n belangrike aankondiging om te maak: “Die Seun van die mens het immers gekom om te soek en te red wat verlore is.” Dit is die kern van die Nuwe-Testamentiese evangelie!  Dit is die reël van die koninkryk van God.

Ja, daarom is Jesus deur Jerigo, daarom is Hy in Saggeüs se huis, daarom is Hy vanoggend hier in die erediens en om daardie rede gaan Hy saam met elkeen van ons na ons huis en kamer.

Jesus kyk reguit na my en jou en sê:  “Ek moet vandag in jou huis tuis gaan!”

Amen.

Posted on

Galasiërs 6: Die Drie Varkies

Eendag lank lank gelede was daar drie varkies. Die een varkie het in ‘n rondawel met ‘n strooi dak in die Transkei gebly, die ander varkie in ‘n houthuisie langs die see gebly, en die ander varkie in ‘n baksteen huis in Sunridge Park.

Hierdie drie varkies het almal rustig na die oggend Godsdiens op RSG gesit en luister. Die volgende oomblik is daar ‘n baie sterk wind en die varkie wat in die Transkei bly se dak waai van sy rondawel af. Hy kyk bo oor sy rondawel se muur en daar staan die nare wolf met ‘n groot glimlag op sy gesig. Hy spring vinnig in sy Hilux Bakkie en jaag na sy boetie by die see.

Hy kom toe by sy boetie by die see aan. Hy vertel hom van nare wolf wat sy rondawel se dak afgeblaas het en selfs sy goudvis uit die bak opgeeet het. Nie lank nie en daar is ‘n baie sterk wind. Die vensters ruk, die deure raas in hulle skarniere, en daar val die hele houthuisie by die see inmekaar. En raai wie staan buite en glimlag? Wolf. Die twee varkies spring in die Hilux Bakkie en jaag na hulle boetie wat in Sunridge Park bly.

Hulle kom by hulle boetie in Sunridge Park aan, klop aan die deur, maar daar is geen antwoord nie. Hulle klop weer. Weer geen antwoord. Hulle kyk na hulle horlosies en besef hulle boetie sal in die kerk wees. Hulle klim toe in die Hilux Bakkie en gaan kerk toe. Hulle kom die kerk binne en gaan sit saggies op die gallery terwyl dominee Krulstert besig is om uit die Bybel te lees.

Galasiërs het ontstaan in die vroeë 50’s na Christus se kruisiging. Paulus het hoofsaaklik die brief aan die Galasiërs geskryf omdat daar verwarring onder die mense was. Party het gesê daar moet gehoorsaam geleef word volgens die Wet van Moses, ander het gesê dat hulle vry mense is volgens die genade van God en nie meer die Wet hoef te onderhou nie.

Paulus wou die Galasiërs hierin onderrig. Hy wou hulle die onderskeid tussen wet en genade leer, en vanuit daardie onderskeid ook oor die Christelike Vryheid wat hulle kan geniet. Paulus begin deur die Galasiërs in Hoofstuk 5 te waarsku teen die misbruik van hulle Christelike Vryheid om sonde te doen. Hy gaan verder in die tweede gedeelte van Hoofstuk 5 en roep hulle op om te wandel volgens die Heilige Gees.

Vanuit ‘n Geesvervulde lewe behoort hulle nou hulle lewe te daaraan te wei om goed te doen. Hoe om so ‘n Geesvervulde goed doen lewe te leef verduidelik Paulus in Hoofstuk 6 vir ons.

As iemand teen jou oortree, of as jy sien iemand doen iets verkeerd, moet jy wat jou deur die Gees laat lei, so iemand sagmoedig reghelp.

Eweskielik sit die varkie boeties regop, hulle oë word groot, en hulle stertjies krul so bietjie meer.

Jy wat jou deur die Gees laat lei, moet die een wat sonde doen reghelp sodat hy nie weer sonde wil doen nie. Jy moet dit met ‘n sagmoedigheid doen, en jy moet vriendelik daarby wees, terwyl jy die persoon help. Jy moet nie die sondaar vrees of haat nie.

 

En pas op: jy kan self in versoeking kom om sonde te doen, dalk selfs aan die persoon wat teen jou gesondig het. Daarom hanteer almal met sagmoedigheid, vriendelikheid en baie liefde. Jy weet nie waarmee daardie iemand in sy binneste sukkel nie. Dalk het jy binnekort die sagmoedigheid en liefde van ‘n vriend nodig, wat jou kan help om jou laste te dra, as jy iets verkeerd gedoen het.

As vriende moet ons mekaar Geestelik wakker hou sodat ons nie sal ingee tot versoekings nie. En wanneer daar wel geswik word onder versoekings moet ons daar wees vir ons vriende sodat ons hulle Geestelik kan bystaan.

Vers drie mag dalk klink asof Paulus met woorde speel, maar hier praat Paulus eintlik net die waarheid so eenvoudig dat dit wys klink. As ons dink ons is iets, moet ons pasop, want ons is eintlik niks. In ons self is ons niks, al wat ons is, is te danke aan God.

Daarom, as ons begin dink ons is beter as ander maak ons ‘n groot vout. Want, al maatstaf wat ons behoort te hê om onsself te meet is onsself. Ons moet elke dag daarna streef om beter te wees as die vorige dag se self. Ons moet nie onsself wil vergelyk met ander wat verkeerd doen nie.

Om ander as maatstaf vir die lewe te gebruik is om dit te maklik vir jouself te maak. Om ander as maatstaf vir jou lewe te gebruik kan ook maklik veroorsaak dat jy neersien op ander. As jy ‘n eerbare lewe wil lei moet jy jou eie maatstaf tot ‘n meer Geesvervulde lewe wees.

Vers 5 bevestig weereens dat jy alleen gaan staan wanneer jy gaan moet rekenskap gee oor jou optrede. Die skuld van ander kan nie as verskoning gebruik word vir jou skuld nie. Kinders is baie lief daarvoor om te sê: “…,maar Sarel het dit gedoen.” Omdat Sarel dit gedoen het, maak dit nie vir my reg om dit ook te doen nie, dit maak vir jou en Sarel albei verkeerd. Elkeen is verantwoordelik vir sy eie lewe voor die Here.

In vers 7 vertel Paulus vir ons metafories dat ons attent moet wees op dit waarmee ons besig is. Ons moet nie onsself mislei deur slim praatjies nie, ons moet in alles wat ons doen gefokus bly op God. Wat ons saai, sal on sook oes. Ons moet nie die genadegawes wat Hy aan ons gegee het misbruik en mors nie, ons moet nie die Here spot nie.

Hoe ons leef nadat ons die evangelie gehoor het, is bepalend vir ons ewigheid. Met ander woorde, hoe laat jy jou denke vernuwe deur die Woord van God? Gaan jy maar net dieselfde aangaan met jou lewe as jy vanoggend hier uitstap? Of gaan jy al meer en meer begin leef soos wat die Woord van God vir jou sê om te leef? Gaan jy vanuit die krag van die Heilige Gees binne in jou vriendelik wees, sagmoedig wees, nederig wees, hulpvaardig wees, of gaan jy maar aangaan op jou eie padjie en op almal trap om ten alle koste bo uit te kom?

Waar jy gaan uitkom in die lewe, hang af van waar jy gaan lewe. Of in Paulus se taal, wat jy gaan oes, hang af van die grond waarin jy saai. As jy vleeslike genot najaag, sal jy tydelike genot kry. Maar as jy ‘n meer Geesvervulde lewe najaag, sal jy die ewige vreugde bekom.

Paulus vat sy argument vas deur te sê dat as daar ‘n geleentheid is om goed te doen, dan moet ons as Christene, wat daarna streef om al meer Geesvervulde lewens te lei, goed doen. Ons moet altyd daar wees vir ander, gereed om hulle te help as hulle sukkel.

 

 

 

 

Dominee Krulstert sê Amen, die kerkklok lui, en die twee varkies ontmoet hulle boetie by die trappies van die kerk, en saam stap hulle huistoe. Net voordat hulle by die huis kom sien hulle vir wolf. Hy blaas en hy blaas, die bome se blare waai woes, selfs die blomme in die tuin voel hoe wolf blaas. Hulle vries. Kwaad. Hierdie wolf kom soek alweer moeilikheid.

Maar die derde varkie vra vir sy twee varkie boeties: “Onthou julle wat ons nounet in die kerk gehoor het? Onthou julle wat Paulus vir die Galasiërs gesê het?” Galasiërs 6:1 sê: “Broers, as iemand in die een of ander sonde val, moet julle wat julle deur die Gees laat lei, so iemand in ‘n gees van sagmoedigheid reghelp.”

Kom ons gaan help eerder vir wolf reg as om die lewe vir hom moeilik te maak. Kom ons gaan gesels met hom. Kom ons gaan luister na sy storie, dalk het hy seer binne homself. Wat ons is, is te danke daaraan dat ons die Here ken, kom ons vertel vir wolf van Jesus, hy kan ‘n heel nuwe wolf word as hy vir Jesus ken.

Solank die geleentheid daar is om die goeie nuus van Jesus te vertel, moet ons dit doen. Of dit nou vir ‘n wolf is, en of dit vir jou buurman is wat vandag nie hier in die kerk is nie. Dra mekaar se laste en hou aan om die goeie nuus van die opgestane Jesus Christus wat die dood oorwin het te vertel.

Amen.