Tag: preek

Posted on

Jeremia 31: ‘n Hart wat klop vir ‘n uitgestrekte Hand

Jou neef is ‘n boer in Zimbabwe, die land is aan die ondergang, en jy kry ‘n opdrag van die Here om jou neef se grond oor te koop, iets heel ongepas as jy die omstandighede van Zimbabwe in ag neem. Sou jy die grond koop? Sou jy, wat al die vermoens het kies om eerder Zimbabwe toe te gaan, terwyl jy weet jy baie gemakliker in Australie sal kan leef?

Jeremia het hierdie selfde opdrag gekry van die Here. Jeremia moet grond van sy familie koop in Ananot, sy geboortedorp, maar die land is aan die ondergang. Jeremia doen dit toe, hy koop die stuk grond in die land wat aan die ondergang is. Hierdie daad van Jeremia, die profeet, dra intense simboliese betekenis: op hierdie oomblik lyk alles verlore, maar die Here gaan ‘n nuwe begin maak.

Lees Jeremia 31:31-34.

God verbind Hom aan die mens en maak nuwe moontlikhede oop.

In Jeremia 11 hoor ons dat die ou verbond verongeluk het, daarom is die volk nou weer in ‘n situasie van slawerny, net in ‘n ander plek. Weer word hulle onderdruk. God se volk was nie gehoorsaam aan Hom nie, al was die Here altyd getrou aan hulle. Die Here het nooit op sy besluit om hulle God te wees teruggegaan nie. Hulle het die hand van die Here losgelaat wat hulle na vryheid wou lei…

Wat doen jy in jou lewe om die Here se hand te los? Sy hand is permanent na jou uitgesteek, en tog kies ons meermale om nie daarheen uit te reik nie, en eerder dit wat gemaklik is in ons hande vas te hou. Ons hou ons gewoontes vas, ons hou ons papiernote vas, ons hou styf vas aan hoe dinge is, en soos ons heeltyd vashou begin ons stelselmatig vergeet van die Here se uitgestrekte hand wat ons na nuwe hoogtes kan neem. Die Here se hand wat vryheid vir ons elkeen kan beteken. Die vryheid wat ons juis losmaak van alles wat ons so dag na dag probeer vashou, soveel so dat dit ons nie net begin vashou nie, maar gevangene begin hou.

Hoe bereid is jy om na die Here se stem te luister as dit kom by hoe jy jou dag beplan? Hoe bereid is jy om na die Here se stem te luister as dit kom by hoe jy jou geld moet bestee?

Die volk van God het al meer begin vashou aan dit rondom hulle, en begin vergeet van die Here se hand. Die Here wat hulle van die begin af uit Egipte gelei het, en juis op die pad by die Sinai berg ‘n stel beginsels gegee het om te keer dat hulle van sy Hand vergeet. Maar ongelukkig het hulle vergeet, eers ‘n bietjie en toe al meer en meer, soos ons ook vergeet om ons Christenskap uit te leef.

Dit begin deur onskuldig weg te kyk as iemand anders iets verkeerd doen, en later eindig dit by jyself wat nie meer skuldig voel oor dit wat jy verkeerd doen nie.

Die volk het God se verbond verbreek, hulle het gesondig, en ten spyte daarvan is die Here steeds getrou en se dat Hy ‘n nuwe verbond, ‘n nuwe stel beginsels, aan sy volk gaan gee om hulle lewens rigting te gee.

Wat Israel nodig gehad het, was nie net om ‘n einde aan hulle vreemdelingskap tot God te maak nie, maar ook dat God, juis vanwee hulle vreemdelingskap tot Hom, hulle sondes vergewe.

In vers 33 se die Here: “Ek sal my Woord op julle harte skryf en dit in julle gedagtes vasle. Ek sal julle God wees en julle sal my volk wees.”

God skryf met sy eie vinger op ons elkeen se hart dat ons ‘n nuwe mens saam met Hom is, dat ons volgens ‘n ander stel reels as die wereld behoort te leef. Maar, besef ons werklik dat God ons harte nuut gemaak het.

[sit hand op hart en laat almal dit saam doen]

Elke keer wat jou hart klop is dit God wat jou herinner dat jou nuwe verhouding ‘n innerlike verhouding met Hom is, jou verhouding met God hoef nie ‘n uiterlike nakoming van ‘n stel reels te wees nie. As jy agterkom dat jou hand besig is om uit die Here se hand te gly, onthou om net weer jou hand op jou bors te sit. Jy sal agterkom dat daardie warm klop binne jou bors, is die Here se stem, persoonlik, soos Hy met jou praat.

Die Here is naby aan jou, jy hoef hom nie in ‘n brandende bos, of bo op ‘n berg te gaan soek nie, nee, Hy is in jou hart. Hy skryf homself in ons harte in, Hy maak homself deel van ons gedagtes.

Hierdie innerlike verandering, vernuwing, wat God in ons elkeen kom vestig se iets diep van God se karakter. Dat God ons vergewe vir dit wat ons verkeerd gedoen het, dat hy ons harte skoon was van al die kere wat ons aspris sy hand laat los het. Hy kom maak ons nuut om saam met Hom te lewe.

Die ervaring van vergifnis is ook die hoeksteen van hierdie nuwe verbond, wat wraak op elke vlak uitsluit. In die lig van hierdie liefde wat God openbaar deur ons te vergewe, deur ons nuut te maak, moet ons as Christene leer om vorentoe te beweeg om die ander of die vreemdeling in ons lewens in te sluit. Dit vra ‘n strategie van samewerking om God se vredesryk reeds hier op aarde te vestig.

Omdat God ons sonder enige voorwaardes, sonder enige asse, vergewe, word ons die opdrag gegee om dieselfde te doen. Nee, ons kan nie God wees nie. Ons sondig daagliks, maar juis daarom, juis omdat God ons daagliks vergewe, daagliks skoonmaak, en ons die heeltyd bewus van Hom kan wees in ons harte, word ons gevra om ook daardie karakter van God aan ander te openbaar.

Deur God se karakter aan ander te openbaar, leer ken die ander of die vreemdeling God. Die God van liefde, die God wat vergewe maak nie saak wat nie, die God wat nie vra dat jy Hom gaan soek in ‘n stel reels nie, die God wat jou kom soek in jou hart.

Daarom dink ek, omdat Jeremia so ietsie van God se karakter geweet het, kon Hy met sekerheid daardie grond gaan koop, al het hy geweet in menslike oe is dit ‘n baie dom besluit. En juis omdat Jeremia met ‘n Goddelike hart geleef het, kon hy na die situasie kyk met Goddelike oe, en sy vertroue heelhartig in die Here se belofte vir hom en sy nageslag plaas.

So die uitdaging hierdie week is om te kyk met watter oe jy kyk, om te gaan voel hoe jou hart klop, en om te besef dat omdat jou hart nuut klop jy met nuwe oe kan kyk en met ‘n nuwe Godgegewe gesindheid kan optree, sodat almal Homs al dien, klein en groot.

Amen.

Posted on

Eksodus 20: Ek is die Here jou God wat jou bevry!

Die wet wat ons sopas gelees het, het Moses bo op die Sinai berg direk van die Here af gekry en vir die Israeliete onder aan die voet van die berg gaan vertel. Die Israeliete het onder by die voet van die berg gesit omdat hulle voortvlugtinge was. Hulle het pas uit Egipte ontsnap.

Nou wat is hierdie wet wat hulle ontvang en hoekom ontvang hulle wette? En hoekom het ons dit steeds vandag?

Die wet wat hulle ontvang is verdeel in twee gedeeltes; die eerste gedeelte fokus op God en die tweede gedeelte op wie ons behoort te wees in verhouding met God.

So ons hoor hier dat die wet die verhouding tussen God en mens versterk. Wat meer is, as ons mooi na die konteks van die wet gaan kyk hier in Eksodus 20 sal ons sien dat die tien gebooie ontstaan binne die groter verhaal van verlossing en bevryding, waar die volk swaar gebuk gegaan het onder die slawerny van Egipte.

Eksodus 20 kom na vore uit noodkrete van ‘n volk wat uit onderdrukking bevry is. Nou ons is lief daarvoor om te se ons is vry om te doen wat ons wil, maar is ons regtig so vry? Wanneer laas het jy jou vryheid gaan meet aan die vryheid wat God ons belowe?

Hoe vry is jy regtig om jou geloof uit te leef? Is jy op skool? Jammer jy moet alle of geen godsdienste akkommoddeer. Werk jy? Jammer dit is onproffesioneel om oor godsdiens in die werksplek te gesels. Braai jy ‘n vleisie? Jammer die een onderwerp wat veral vermy moet word is godsdiens.

Hoe vry is jy regtig om te rus? Op skool reeds word die druk gelaai tot op die maksimum en daar is min kinders wat nie ‘n vol week het wat oorloop van huiswerk nie. By die werk neem daardie druk net verder toe, en as jy dit waag om verlof te neem gluur jou kollegas jou aan asof verlof ‘n die verkeerdste ding is.

Hoe vry is jy om die gesag wat jy het te gebruik om ander te onderrig? Mense toon nie meer respek vir die geslagte wat voor hulle gegaan het nie, nee, hoe ouer jy is hoe meer irrelevant is jy.

Hoe vry is jy om te leef sonder om oor jou skouer te kyk? Daar is eenvoudig nie meer respek vir lewe nie, en as jy ‘n selfoon in jou sak het en jy stap alleen op straat is jy potensiaal deel van die moord statistiek van Suid-Afrika.

Kom ons kyk sommer na gister se koerant…

Die verhaal waarin Eksodus 20 afspeel, is die verhaal van God wat die noodkrete van die volk hoor en hulle van onderdrukking bevry. Hierin is dit belangrik om reg na die tien gebooie te kyk. Die tien gebooie is fundamenteel tot ‘n lewe in gemeenskap met mekaar, die tien gebooie moet nie gesien word as wette vanuit ‘n juridiese oogpunt nie, maar as reels wat die samelewing wil beskerm. Die tien gebooie le die basis vir lewe in gemeenskap met mekaar. Soos wat jou ma jou geleer het om nie jou hand op ‘n warm plaat te sit nie, om jou veilig te hou, so leer die gebooie ons wat om nie te doen nie, om ons in gemeenskap met mekaar veilig te hou.

Hierdie fokus op verhoudings dien as ‘n basiese beginsel vir die interpretasie van die tien gebooie en die toepassing daarvan in die geloofsgemeenskap.

Die tien gebooie word algemeen verdeel in twee dele. Die eerste deel bestaan uit die inleiding en opdragte wat verband hou met ons verhouding met God. Die tweede gedeelte hou verband met ons verhouding tot ons naaste. Die twee dele is onlosmaaklik met mekaar verbind en is baie belangrik vir ‘n lewe in geloof.

Hoewel die tweede gedeelte gerig is op die verhoudings tussen mense, is die oorsprong van hierdie wyses van leef gelee in die karakter van God; God wat red, bevry, en die lewe voorop stel.

As ons mooi na vers 2 kyk “Ek is die Here jou God, wat jou uit Egipte, die plek van slawerny, bevry het.” kan ons noem dat vers 2 eintlik voor elke gebod gelees kan word. Hierdie bevryding van God is ook nie net ‘n historiese daad wat duisende jaar gelede afgehandel is nie, dit vertoon die karakter van God, God is steeds besig om te bevry.

Daarom kan ons met vrymoedigheid bely dat ons glo dat God Homself geopenbaar het as die Een wat geregtigheid en ware vrede onder mense wil bring: dat Hy in ‘n wereld vol onreg en vyandskap op ‘n besondere wyse die God van die noodlydende, en die verontregte is en dat Hy sy kerk roep om Hom hierin na te volg; dat Hy aan verdruktes reg laat geskied en brood aan die hongeriges gee; dat Hy geestelike gevangenis bevry en blindes laat sien; dat Hy die wat bedruk is, ondersteun, die vreemdeling beskerm en die pad vir die goddelose versper; dat Hy, ons, sy volk, wil leer om goed te doen en reg te soek; dat, ons, as geloofsgemeenskap, daarom mense in enige vorm van lyding en nood moet bystaan.

Die tien gebooie word verstaan vanuit hierdie beginsel uitsprake oor bevryding, wat lewe in gemeenskap moontlik maak. Die doel van die tien gebooie is dus nie om te bind of te straf nie, maar om ruimte te skep en die gemeenskap uit te daag tot die vorming van konstruktiewe verhoudings wat die lewe in vryheid moontlik maak.

Vanuit die bogenoemde is dit sinvol om na elke gebod te kyk vanuit die vryheidsperspektief. Ek is die Here jou God wat jou bevry…

1.) Geen ander gode nie: Die bevrydende moment in hierdie gebod is die eenvoudige enkelvoudigheid daarvan. Ons hoef nie ons lojaliteite te verdeel deur na ons verlossing op ander plekke te soek nie. Ons kan rus vind in die Een God wat die lewe vir ons wil.

2.) Geen beelde of afbeeldings wat gedien of vereer word nie. Hierdie gebod daag ons vandag uit om ook bevry te raak van die beperkende beelde en idees wat ons oor God koester. Ons denke oor God is dikwels die afbeeldings wat ‘n ware verhouding met God verhinder.

3.) Sy naam nie sal misbruik nie. Deur God se naam te gebruik maak ons aanspraak op Sy teenwoordigheid. As ons dus taal gebruik oor God om mense te beperk, mmis ons God se bevrydende karakter.

4.) Hou die Sabbat heilig. Op die dag word ons as gelowiges genooi om in die wete van God se bevrydende handeling te rus en nie normaal, soos elke dag, voort te gaan nie. Hierdie gebod bevry ons verder van die idee da tons volkome verantwoordelik is vir ons redding deur harde werk. God nooi ons elkeen om in Sy bevrydende karakter te rus.

5.) Eer jou vader en jou moeder. Ons word opgeroep om te onthou waar ons vandaan kom, dat ons die volk van God is. Ons kinders moet mekaar hieraan herinner.

6.) Jy sal nie moord pleeg nie. Die lewe van elke mens is kosbaar en heilig. God tree in die geskiedenis in om die lewe moontlik te maak. Nou word ons opgeroep om daardie selfde lewe te beskerm en te bewaar. Hierdie sesde gebod roe pons op om die lewe te bewaar, te beskerm en te streef na die bevestiging van menswaardigheid vir almal.

7.) Jy sal nie owerspel pleeg nie. Die gebod roep gelowiges om mekaar te bevry deur in verhoudinge te leef waar ontsag vir mekaar bestaan.

8.) Moenie steel nie. Die gebod roep gelowiges op om respek te he vir mekaar se eiendom en besittings.

9.) Moenie jok nie. Die gebod bevestig die feit dat die waarheid sal vry maak. Gelowiges word opgeroep om na die waarheid te soek wat vry maak en wat die lewe moontlik maak.

10.) Moenie begeer nie. As ons begeer verloor ons fokus op al die wonders waarmee God ons seen. Hierdie laaste gebod bring ons weer terug by die genadige en bevrydende God wat ons seen met die wonder van genoeg: die fees van genoeg.

As deel van hierdie bevrydende waarheid in die tien gebooie moet onthou word dat;

1.) Die gebooie deur God gegee word ‘n uitdrukking van sy wil vir die mens, en hoe ons as mens behoort te leef.
2.) Die primere fokus van die gebooie is om die lewe van die gemeenskap van gelowiges te vorm.
3.1) Die gebooie is ‘n geskenk aan die gemeente wat die weg en die vreugde van die lewe uitwys.
3.2) Die gebooie is ook ‘n waarskuwing aan die gemeente teen die sonde wat na die dood lei.
4.) Die intensie van die gebooie is om liefde vir God en liefde vir ons naaste te kweek. Hierdie twee kante kan nie afsonderlik beleef word nie.

Daarom mag ons in hierdie Lydenstyd besef dat soos Christus vir ons gely om ons van ons sonde te bevry so ook is die gebooie daar as riglyn oor hoe God wil he ons moet leef om ‘n ware vrye lewe saam en naby aan Hom te geniet.

So as God vir ons elkeen vanoggend kom se: “Ek is die Here jou God wat jou bevry…” Mag ons daardie woorde glo en daardie woorde leef deur die tien gebooie te leef, deur die Goddelike vryheidsmanifes te leef!

Amen.

Posted on

Habakuk 3: Sing jy saam met Habakuk?

Dit is donker.

Die wind waai, die water reën neer, en jy sit in die donker. Alleen in die donker.
Hoekom is dit so donker?

“Hoe lank moet ek om hulp roep voordat U hoor, Here, moet ek by U bly kla oor die donker voordat U my red? Waarom laat U my die onreg sien wat gedoen word, waarom kyk U toe as daar soveel ellende is?”

Hier is Habakuk in ‘n diepe gesprek met die Here oor hoekom dinge so sleg gaan al is hy ‘n goeie mens. Hy kla by die Here oor al die onreg, al die slegte dinge wat hy sien. Hy kan nie verstaan dat al hierdie dinge gebeur en die Here niks daaraan doen nie. Die Here is mos ‘n God van liefde wat net die beste vir Sy kinders wil hê. Hoe werk dit nou? Want nou sit Habakuk, en ons ook soms, in die donker, met al die onreg en ellende rondom ons wat net aanhou en aanhou, sonder ophou.

Habakuk worstel met die probleem oor waarom God, as Hy heilig en regverdig is, kan toelaat dat die goddelose in die wêreld die oorhand het. Dit is ‘n probleem wat ons vandag nog in die sig staar. Daarom is vandag se gedeelte vir ons steeds relevant. Habakuk se krisis, is vandag ook ons krisis, is ‘n geloofskrisis. Die vraag is: Is dit regtig die moeite werd om God te dien, as slegte mense, goeie mense, se lewens negatief beinvloed?
Hierdie is ‘n diep vraag waarmee Habakuk worstel. Hy raak selfs opstandig teenoor die Here, hy worstel met die Here. Hy vra waarom die Here onreg toelaat, hoekom doen Hy niks daaraan nie, kan die Here dit nie sien nie, waarom bly Hy stil wanneer slegte mense goeie mense vernietig? Waarom bly Hy stil as ‘n man, afhanklik van suurstof masjiene, in Bloemfontein sterf as gevolg van kragonderbrekings?

Habakuk raak opstandig, dit sien ons duidelik. Maar hy draai nie om en loop weg nie. Hy doen iets besonders, hy sê: “Ek wil op my uitkyktoring gaan staan, my plek op die vestingmuur gaan inneem, ek wil wag om te verneem wat die Here vir my sal sê en wat ek moet antwoord…” Habakuk kies om steeds te wag op wat die Here vir hom wil sê. Hy gaan staan en maak homself gereed vir God se antwoord. Die profeet is seker dat God hom sal antwoord. Hy sal nie stilbly en die regverdige ignoreer nie. God sal verskyn.

Nou hoe kan Habakuk met sulke sekerheid weet dat die Here aan hom sal verskyn met ‘n antwoord? Hoe kan hy vanuit geloof sê dat die Here hom sal antwoord? Hy kla dan nou juis oor hoekom die Here so stil is. Hoekom die Here sit en niks doen nie. En nou is hy ewe skielik seker dat die Here sal verskyn…?

Habakuk kan nou seker wees dat die Here sal verskyn, want hy het onthou om nie in die nou vas te kyk nie. Hy het onthou hoe God in die verlede so naby aan hom en sy volk was, hoe die Here hulle vantevore gered het. En daarom kan hy nou op sy wagtoring gaan staan en gereed maak vir die stem van die Here. Wanneer ons onthou wat God alreeds in ons lewens gedoen het, kom ons geloof tot stand en leer ons die geheim van in geloof lewe al is dit donker rondom ons. Sodra ons onthou dat Christus sy alles, sy lewe, vir ons aan die kruis gegee het, kan ons met geloof en vertroue die krisistye en die toekoms tegemoet gaan. As ons onthou kan ons met geloof lewe in die nou.

As ons na Habakuk kyk, het hy ‘n baie spesifieke beeld van God gehad… Wie is God vir jou? Is Hy “jou pappa”, is Hy die een wat “jou vriend” is, is Hy die een wat jou sal straf, of het jy nog nie regtig gedink aan wie God vir jou is nie?

Vir Habakuk was God in die beeld van ‘n bevelvoerder met baie krag en mag. Kyk maar na hoe hy Hom beskryf: “Hy kom met die glans van die lig, weerligte blits uit sy hand, sy hand so vol mag. Wanneer Hy staan, skud die aarde; wanneer Hy kyk, bewe die nasies. U het u boog uitgehaal en met ‘n eed die opdrag aan die pyle bevestig.”
God verskyn om sy vyande te verslaan. Voor sy almag kom die skepping in beroering. Niks kan voor die Here bly staan nie. Ons hoor hoe die weerlig blits, hoe die aarde bewe, en ook hoe die waters bruis. Die Here tree aktief toe tot die stryd, hy sit nie net en toekyk oor hoe dinge gebeur nie. God is aktief in die wêreld met sy wapens gereed vir die oorlog. Die verwysing na water kom veral na vore hier. In die Ou Testament staan water gelyk aan chaos, en hier verwys dit ook na die magte van chaos wat dreig om die wêreld te oorweldig. God tree self teen die chaos magte op, dit kan nie staan teen die Here nie.

Die Here se optrede is gemik teen die goddelose. Hy trek as Krygsman op om sy volk te verlos en die goddelose te vernietig. Vroeër het dit gelyk of die goddelose onoorwinlik is. Of die wat sleg doen, maar kan aanhou met sleg doen, sonder enige gevolge. Dit het selfs voorgekom asof God aan die kant van die goddelose is. Nou kan ons egter sien dat God almagtig is, en aan die kant van die regverdiges.

Habakuk 2:4 sê vir ons: “Wie nie reg gesind is nie, sal sy verdiende loon kry, maar wie reg doen, sal lewe omdat hy getrou bly.” Verlossing kom van die Here af. Hy sorg vir sy volk.

Die boek of eerder gesprek tussen Habakuk en God eindig op ‘n hoogtepunt. Nee die ligte gaan nie aan nie. Dit is steeds donker rondom Habakuk, hy staan steeds alleen op sy wagtoring en uitkyk. Maar hy kyk anders. Ons kan sê hy het ‘n tipe van ‘n “nagvisie” “nightvision” ontwikkel.

Omdat hy onthou van die magtige verlossingsdade van die Here in die verlede raak hy opgewonde. Hy besef hy moet geduldig gehoorsaam wees totdat God ingryp en die goddeloses vernietig. Ja, dit is steeds donker rondom hom. Sy omstandighede lyk nie goed nie. Maar hy sien met vertroue uit na die verlossing. Met sy “nightvision” sien hy dat God sal verlos, die Here sal oorwin. En ten spyte van die donker rondom hom sal hy jubel en juig. Hy sal dans in die donker, want dit is God wat hom krag gee. Dit is net deur hierdie spesiale “nightvision” wat ons, van wanhoop in hoe dinge nou is, kan beweeg na vertroue in God en ‘n beter wêreld.

Ons kan vandag saam met Habakuk jubel en sing:
Al sou die brandstof duurder raak
en daar geen geld in my beursie wees nie,
al sou die werk meer raak
en die tyd al hoe minder,
al sou dit donker raak
en die kerse nie meer brand nie,
nogtans sal ek in die Here jubel,
sal ek juig in God,
my Redder.
Die Here my God gee vir my krag.
Hy maak my voete soos die van ‘n 4×4,
op hoë plekke laat Hy my veilig loop.

Amen.