2 Konings 5: Waar sien jy die Here raak?

Gehoorsaamheid of ongehoorsaamheid begin meestal in ons gedagtes. Die maniere waarop ons oor die lewe dink, is die beginpunt van wat ons doen. Gehoorsaamheid aan God lyk dikwels anders as die manier waarop mense om ons leef. Dit vra dikwels dat ons ‘n keuse moet maak om anders as die normale moet optree. Dit vra dikwels dat ons ‘n keuse vir die heilige moet maak.

 

Daarom moet ons eers luister na God en die Bybel om te weet wat God van ons vra. Die woord “gehoorsaamheid” help ons hiermee. Ons moet eers God “hoor” en dan “saam” met die Heilige Gees dit doen. Gehoorsaamheid is nie ‘n voorwaarde om God se genade te verdien nie, maar is ‘n spontane reaksie of keuse in antwoord tot God se liefde.

 

In hierdie verhaal in 2 Konings ontmoet ons vir Naaman, die hoof van die leër, ‘n gesiene man wat die agting van die koning geniet, ‘n dapper soldaat. Ons ontmoet ook ‘n dogtertjie wat ontvoer is uit haar land wat as bediende vir Naaman se vrou werk. En ons hoor van Elisa, die profeet van Israel.

 

Elisa het baie wonders gedoen. Hy het giftige water drinkbaar baar gemaak. Hy het olie laat vermeerder sodat ‘n weduwee haar man skuld kan afbetaal. Hy het ‘n vrou se kind uit die dood laat opstaan. Hy het ‘n giftige bredie eetbaar gemaak en ook brood laat vermeerder sodat ‘n honderd mense kos gehad het.

 

In hierdie storie oor Naaman gebeur dit dat hy, die gesiene soldaat, melaatsheid opdoen. Hy word siek, en toe van alle mense, vertel die ontvoerde dogtertjie hom van die profeet Elisa in Israel wat hom sal kan genees. Onthou, Naaman en sy vrou bly in Aram, saam met die dogtertjie wat sy soldate ontvoer het uit Israel.

 

Naaman gaan toe na sy koning om hom verlof te vra om na die koning van Israel te gaan sodat hy genees kan word. Sy koning gee toestemming en stuur hom met ‘n brief vir die koning van Israel. Toe hy by die koning van Israel aankom skeur die koning sy kleure en sê tereg aan Naaman: “Is ek dan God wat mense laat sterwe of aan hulle die lewe gee?” En met die woorde is hy weg van die koning na die profeet Elisa.

 

Toe hy by die tempel aankom opsoek na Elisa, stuur Elisa vir hom ‘n boodskap: “Gaan was jou sewe maal in die Jordaan, dan sal jy gesond en rein wees.” Hy was nie baie gelukkig met hierdie boodskap nie. Hoekom het Elisa nie self met hom, die gesiene soldaat kom praat nie, hoekom moet hy hom in die Jordaan gaan was terwyl die Damaskus, Abana en Parpar riviere daar is wat baie mooier en skoner is?

 

Hy is daar weg sonder om die opdrag van die profeet uit te voer. Terug by die huis het sy amptenare mooi met hom gepraat en hom probeer oorreed om die eenvoudige opdrag van die profeet uit te voer.

 

Hy gaan toe af na die Jordaan rivier, was hom sewe maal, en sy vel het soos die van ‘n klein seuntjie geword, en hy was rein, genees van alle melaatsheid.

 

Met die storie kan ons onsself vra met wie in die storie assosieer ons?

 

Naaman die gesiene soldaat opsoek na genesing? Die naamlose ontvoerde dogtertjie in ‘n vreemde land? Een van die konings? Dalk een van Naaman se amptenare? Waar plaas jy jouself in die storie? Of dalk die dieper vraag, wie is jy voor God?

 

Wat verras in hierdie verhaal is dat die ontvoerde dogtertjie eintlik die een is wat die bevelvoerder van die soldate wat haar ontvoer het se lewe red. As uitgebuite, as gemarginaliseerde, as ontneemde klein dogtertjie gee sy steeds raad vir haar eienaar sodat sy lewe gered kan word. Hoekom? Hoekom laat sy hom nie eerder sterf om ‘n kans te kry om te ontsnap nie?

 

Hierdie verhaal is vol gemengde emosies, maar twee emosies wat duidelik hier uitstaan is die van trots en nederigheid.

 

 

 

 

Naaman het duidelik vanuit sy trots desperaat opgetree en dadelik na die konings gegaan. Manne van sy statuur. Manne in beheer van sake wat vinnig dinge sal kan regruk. Die koning van Israel dwing hom egter om te gaan kennis maak met Elisa. Hy kom daar aan en Elisa kom nie eers uit sy huis nie, Elisa stuur net ‘n boodskap. Hierdie maak die trotse, gesiene soldaat kwaad. Waar is die aanroep van die Here se Naam, waar is die profeet se hande wat oor sy melaatsheid moet beweeg, in kort waar is die ding wat iemand anders moet doen om my te genees?

 

Hierby kan baie van ons aansluit. Baie van ons, veral ons mans, maar ook van die dames, loop met hope trots in ons opgesluit. Ons dra ons seer stil stil binne in ons. Tot die dag wat dit nie meer anders kan nie, tot die dag wanneer die seer binne ons buite ons begin wys. ‘n Humeur wat dalk nie meer ingehou kan word nie, ‘n skuinskyk, ‘n te vinnige opmerking. Of dalk begin die seer slapelose nagte veroorsaak, sakke onder die oë, moeilike dae.

 

En eers wanneer dit begin wys begin ons daaraan dink om na iemand te gaan om ons te genees van ons seer sonder dat ons regtig op ‘n dieper vlak met ons seer vrede maak. Naaman was trots, en die profeet wou hom nie gesond maak nie.

 

Elisa stuur wel die boodskap aan Naaman om homself in die Jordaan te gaan was. ‘n Eenvoudige boodskap. Maar trotse Naaman wil dit nie doen nie. Dit is benede hom om hierdie eenvoudige dingetjie te doen en iets groot daarvan te verwag.

 

Hy ry terug huisstoe en daar gesels hy met sy amptenare, waarskynlik in tipiese braaivleisvuur styl, “Kan jy glo die man vra dit van my, weet hy wie ek is?”

 

En is hier waar die Gees reeds oorneem in Naaman se lewe. Vir een of ander onverklaarbare rede luister hy die gesiene soldaat na die raad van amptenare. Hy gaan toe af na die Jordaan en was hom sewe maal daarin. Hy word toe genees van sy melaatsheid en sy vel raak soos die van ‘n klein seuntjie.

 

Wat in hierdie verhaal belangrik is om raak te sien is baie, verskillende karakters se verskillende emosies en optrede, maar vandag veral Naaman en die klein dogtertjie.

Naaman moes uiteindelik sy trots laat staan om in nederigheid letterlik af te daal na die Jordaan rivier en die eenvoudige en dalk snaakse ding te doen om homself sewe keer in die Jordaan rivier te was.

 

Hoe baie staan ons trots nie tussen ons en die opdragte van die Here nie? Wat gaan mense van my dink as ek na hulle toe stap en vertel dat die Here vir hulle baie lief is, dat Hy omgee oor hulle gesondheid, en dat hy hulle gesond wil maak? Trots vra altyd: “Wat gaan die mense sê?” God vra: “Petrus, is jy regtig lief vir my?”

 

In hierdie verhaal is die klein dogtertjie die eerste een om te praat. Sy neem die inisiatief om haar meester tot genesing te help, al is sy hulle slaaf, al het sy rede om kwaad te wees, is sy steeds die een wat genesing aanbied.

 

Hoe bereid is jy om opdragte van die Here uit te voer? Is jy die klein dogtertjie wat in jou ongemak steeds sonder huiwer die Here se liefde aan almal oordra, of is jy Naaman wat eers deur jou seer of siekte geraak moet word voordat jy na die stem van die Here luister?

 

Ek sluit af.

 

Om gehoorsaam te wees moet ons kan luister. Hoe goed luister jy? Wanneer iemand iets vir jou vandag sê, vra: “Hoor ek jou reg as jy sê…” en herhaal wat gesê is in jou eie woorde om dit te toets. Gehoorsaamheid vra dat ons hoor wat God sê sodat ons vorentoe saam kan wees.

 

Waar praat God met jou? Waar sien jy die Here raak? Waar hoor jy Hom?

 

Naaman het God gevind toe hy na ‘n klein dogtertjie geluister het. Naaman het God gevind toe hy na sy amptenare geluister het. Naaman het God gevind in die geringstes, die sonder aansien.

 

Amen.

Hebreërs 11: Om te glo is…

Hebreërs 11:1 vertel vir ons dat, om te glo, is om seker te wees van die dinge waarop ons hoop, om oortuig te wees van die dinge wat ons nie sien nie.

 

Maar wat beteken dit om te glo? Is dit ‘n sekere manier van leef? ‘n Sekere soort gevoel? Is dit iets wat ek moet doen? En wanneer kan ek seker wees dat ek glo?

 

In Hebreërs 11 gee die skrywer vir ons ‘n reeks goeie voorbeelde uit die tyd van die Ou Testamente van wat dit beteken om te glo, of gelowig te wees.

 

  • Omdat Abel geglo het, het hy ‘n beter offer aan God gebring as Kain.
  • Omdat Henog geglo het, is hy weggeneem sonder dat hy gesterf het.
  • Omdat Noag geglo het, het hy God eerbiedig gehoorsaam toe hy gewaarsku is oor dinge wat nog nie gesien kan word nie.
  • Omdat Abraham geglo het, het hy gehoor gegee toe God hom geroep het om weg te trek na die plek toe wat hy as erfdeel sou ontvang.
  • Omdat Abraham geglo het, het hy, hoewel Sara onvrugbaar was en hy al te oud, krag ontvang om ‘n kind te verwek, omdat hy God wat die beloof het, getrou geag het.
  • Omdat Abraham geglo het, het hy, toe hy op die proef gestel is, Isak as offer afgestaan.
  • Omdat Isak geglo het, het hy Jakob en Esau geseën met die oog op die toekoms.
  • Omdat Jakob geglo het, het hy op sy sterfbed albei die seuns van Josef geseën en tot God gebid terwyl hy op die knop van sy kierie leun.
  • Omdat Josef geglo het, het hy kort voor sy dood melding gemaak van die uittog van die Israeliete en opdrag gegee in verband met sy liggaam.
  • Omdat Moses geglo het, het hy toe hy groot geword het, geweier om die seun genoem te word van die farao se dogter.
  • Omdat Moses geglo het, het hy Egipte verlaat sonder dat hy vir die woede van die koning bang was.
  • Omdat Moses geglo het, het hy die Pasga ingestel en die bloed aan die deurkosyne laat smeer sodat die engel van die dood nie die eersgeborenes van Israel sou tref nie.
  • Omdat die Israeliete geglo het, het hulle deur die Rooisee getrek soos oor droë grond, terwyl die Egiptenaars verdrink het toe hulle dit ook probeer doen het.
  • Omdat die Israeliete geglo het, het die mure van Jerigo geval nadat hulle sewe dae daaromheen getrek het.
  • Omdat Ragab, die prostituut, geglo het, het sy die verkenners vriendelik ontvang en het sy nie omgekom saam met die wat aan God ongehoorsaam was nie.

 

Terwyl ons dan so ‘n groot skare geloofsgetuies rondom ons het, laat ons elke las afgooi, ook die sonde wat ons so maklik verstrik, en laat ons die wedloop wat vir ons voorlê, met volharding hardloop, die oog gevestig op Jesus, die Begin en Voleinder van die geloof.

 

By elkeen van hierdie voorbeelde van geloofsgetuies laat die skrywer ons iets sien wat die geloofsgetuie gedoen het. Ons sien vir Noag en sy ark, ons sien vir Abraham en Sara wat sukkel om kinders te kry, ons sien vir Moses wat sy kierie oor die Rooisee uitsteek, ons sien die vir Ragab die prostituut met haar rooi tou, ons sien die Israeliete wat om Jerigo se mure stap.

 

Waarom is sien en dalk meer spesifiek nie-sien-nie op die voorgrond wanneer ons oor geloof praat? En hoe dit verband met mekaar?

 

Geloof is om oortuig te wees van die dinge wat ons nie sien nie. Om te weet dat dit wat belowe is sal gebeur. Die reën sal kom. Die kind sal kom. Die see sal oopgaan. Die mure sal val. Geloof is om oortuig te wees dat die dinge wat belowe is sal gebeur.

 

Die ander vraag is natuurlik, wil jy hê die dinge moet gebeur of wil God hê dat die dinge moet gebeur? En wat sê dit van jou geloof?

 

Geloof en vertroue gaan baie naby saam met mekaar. ‘n Gelowige wat nie kan vertrou dat die Here die beste vir hom of haar wil hê nie sukkel. ‘n Gelowige wat nie kan vertrou dat die Here se beloftes die beste vir hom of haar is nie gaan sukkel. Daarom vra geloof om verby jouself te kyk en om raak te sien wat die Here sien, om raak te sien wat eintlik die beste is.

 

Romeine 10:8-10 sê die volgende: “Naby jou is die woord, in jou mond en in jou hart.” En hierdie woord is die boodskap van die geloof, en dit is wat ons verkondig: As jy met jou mond bely dat Jesus die Here is, en met jou hart glo dat God Hom uit die dood opgewek het, sal jy gered word. Met die hart glo ons, en ons word vrygespreek; en met die mond bely ons, en ons word gered.”

 

Geloof is iets wat nie net in ons koppe aangaan nie, maar ook iets wat in ons monde gaan lê om te vertel van dit wat gebeur het, van dit wat jy gesien het. Geloof is ook iets wat verder afsak na ons harte toe, iets wat ons aanvoel. Wanneer jy, sonder dat jy kan verduidelik, weet jy is op die regte plek in jou lewe, is jy besig om te glo vanuit jou hart.

 

Jakobus 2:14 en 21-22 sê: “’n Mens word verlei deur sy eie begeertes wat hom aanlok en saamsleep…Daarom moet julle al die sedelike vuilheid en ongeregtigheid opruim wat so welig tier, en ootmoedig die woord aanneem wat God in julle geplant het, want die woord kan julle red. Julle moet doen wat die woord sê en dit nie net aanhoor nie, anders bedrieg julle julleself.”

 

Nou gaan Jakobus ‘n stappie verder en sê dat die geloof wat in ons gedagtes, monde en harte is verder moet gaan na ons hande en voete toe. Dat die wat gelowig is dit moet doen wat hulle glo. Ons kan nie net Sondag na Sondag luister na mooi boodskappies en nie toelaat dat dit ons leefwyse verander nie.

 

As ons nie anders begin leef as gevolg van dit wat ons hoor nie, glo ons nie regtig wat ons hoor nie, glo ons nie regtig wat ons voel nie, glo ons nie regtig wat ons lees nie. As ons nie doen wat die woord sê nie, bedrieg ons onsself. Dan kyk ons oor en oor na onsself in die spieël en elke keer wat ons wegdraai van die spieël vergeet ons dadelik wat ons gesien het.

 

Dan is daar ook die omskrywing wat die Heidelbergse Kategismus (een van ons belydenisskrifte vanuit die Reformasietyd, 1563) van geloof gee:

 

Ware geloof is nie alleen ‘n vasstaande kennis waardeur ek alles wat God in sy Woord aan ons geopenbaar het vir waar aanvaar nie, maar ook ‘n vaste vertroue wat die Heilige Gees deur die evangelie in my hart werk, naamlik dat God nie net aan ander nie, maar ook aan my uit loutere genade, slegs op grond van die verdienste van Christus, vergewing van sondes, ewige geregtigheid en saligheid geskenk het.

 

As ons nou terugkyk sal ons sien dat geloof vertroue (in my hart), kennis (in my verstand/hoof), woorde (in my mond) en dade (my hande/voete/lewe) is. Wanneer een van hierdie elemente ontbreek, raak ons geloofslewe eensydig en arm.

 

  • wanneer my geloof kennis kortkom – dit wil sê los raak van die Skrif – loop dit gevaar om te begin verdwaal in allerlei onbybelse sieninge.
  • wanneer my geloof vertroue kortkom – dit wil sê los raak van ‘n persoonlike verhouding met God – loop dit gevaar om koud, rigied en liefdeloos te raak.
  • wanneer my geloof woorde kortkom – dit wil sê nooit van gesê of getuig word nie – loop dit gevaar om in myself toegesluit te raak en te sterf.
  • wanneer my geloof dade kortkom – dit wil sê nooit sigbaar en konkreet gedoen word – loop dit gevaar om maklik skynheilig en selfsugtig te raak.

 

Wat sou ek kon doen om in my geloof – in al vier aspekte – te groei?

 

Om jou Bybel gereeld te lees sal jou help om nie te verdwaal nie. Om gereeld tyd saam met die Here te spandeer, deur stiltetyd sal jy nie koud en liefdeloos raak nie. Om te getuig van hoe Hy met en in jou lewe werk sal keer dat jy in jouself toegesluit raak. Deur gereeld te doen wat jy glo sal keer dat jy skynheilig en selfsugtig raak.

 

Sola Fide: Deur geloof alleen kan ons dink oor, vertrou op, praat met en doen saam met God, die Vader, Seun en Heilige Gees.

Johannes 6: Wie hierdie brood eet sal lewe!

Genesis 9:4 beveel: “Julle mag net nie vleis eet met sy lewe in, dit is met sy bloed in nie.”

 

Teen hierdie agtergrond praat Jesus met die Joodse gemeenskap in die sinagoge in Kapernaum oor hulle “eetgewoontes”.

 

Eetgewoontes is ‘n baie persoonlike ding, en tog ook so alledaags. Ons moet tog elke dag eet om ons dinge te kan doen. Eet jy Weetbix of ‘n Smoothie in die oggend? Het jy ‘n kosblik vir pouse of is die snoepie jou kosblik? Is julle as gesin saam vir middagete of maak julle vir mekaar tyd in die aand? Het julle ‘n ronde, vierkantige of reghoekige etenstafel? Of sit julle voor die televisie en eet? Eetgewoontes, iets waaroor ons nie baie dink nie, maar wat tog so belangrik is.

 

Wanneer jy wel bewus raak van jou eetgewoontes is die oomblik as jy oorslaap by ‘n maatjie of by iemand anders aan tafel sit. Hoe werk al hierdie messe en vurke wat nou voor my lê? Watter kant is my kleinbordjie? Skaapkop? Afval? Beet?

 

Hier in Johannes 6 is die Jode die mense aan tafel wat nie lekker verstaan wat jou aangaan nie.

 

Wat eerste belangrik is, is dat ons verstaan dat verhoudings vir Jesus baie belangrik is. Hy fokus hier op sy verhouding met die Joodse gemeenskap en vertel ook vir hulle dat Hy met hulle, maar ook met almal anders in verhouding wil wees. Die vraag waaroor Jesus met hulle praat is of hulle Hom wil aanvaar of verwerp. Gaan hulle dit eet wat vir hulle opgeskep word, of hulle bord kos net so los?

 

In hierdie gedeelte openbaar Jesus wie Hy is. Hy stel homself gelyk aan die brood wat lewe gee. Wie van Hom eet sal nooit sterf nie.

 

Weereens, die mense wat Jesus ken en Hom verstaan, verstaan die taal wat Hy gebruik, dit is nie vreemd vir hulle om te hoor van vleis wat geëet moet word en bloed wat gedrink moet word nie. Vir die wat nie vir Jesus ken nie, is dit uiteraard baie vreemd. Dit is so vreemd dat dit eintlik aanstoot gee vir die Jode. Onthou, hulle hou streng by die wette, en Genesis 9:4 beveel dat hulle nie vleis met sy bloed in mag eet nie, wat nog te sê van drink.

 

In Johannes is die klem op Jesus. Jesus self is die brood wat lewe gee. Ons moet ook onthou dat brood ‘n basiese voedsel in daardie tyd was, soos vandag nog. Daarom is die brood metafoor so kragtig. Jesus was en is feitlik, broodnodig! Jesus is noodsaaklik vir elkeen se lewe, sonder die basiese voedsel kan daar nie gelewe word nie.

 

As jy aan tafel sit is jou sintuie lewendig. Jy sien die kerse brand, die glase wat blink, die crispy velletjie van die hoender of die vetjie van die tjoppie. Jy hoor hoe almal gesels en lag, dalk vertel iemand ‘n goeie storie… En natuurlik eet jy ook as jy aan tafel is, lekker warm huiskos. Jou sintuie is wakker.

 

Net so as ons mooi kyk sal ons oplet dat ‘sien’, ‘hoor, en ‘eet’ belangrike woorde is in Johannes 6.

 

Verse 36-40 gaan oor sien en glo.

Verse 45 gaan oor hoor en leer.

Verse 51 gaan oor eet en lewe.

 

Psalm 34:9 sê “Smaak en sien dat die Here goed is!”

 

As mens na die Griekse vertaling van hierdie gedeelte in Johannes gaan kyk sien mens iets merkwaardig raak. In vers 54 word die woordjie “eet” weer ‘n keer gebruik, maar hierdie keer op ‘n anderste manier. Die Griekse woord wat hier gebruik word vir eet is iets wat gelyk staan aan raserige eet. Wat ons kan vertaal met “munch” of “crunch”. Dit sê vir ons dat wanneer die brood van die ewige lewe geëet word of die brood van die lewe “gemunch” word, dit iets lekkers is wat aan die gebeur is.

 

 

 

Jesus verseker hierdie Jode dat die maaltyd wat Hy hulle aanbied uiters goed vir hulle sal wees, maar soos iemand wat nie iets nuuts wil proe nie, wil hierdie Jode net nie verstaan nie.

 

Hy herhaal vier keer aan die Jode, in vers 26, 32, 47 en 53: “Dit verseker Ek julle…” Wat vir ons wys dat dit baie belangrik is waaroor Jesus praat!

 

Hy verseker ons: Ons soek Hom, nie omdat ons die wondertekens gesien het nie, maar omdat ons van die brood geëet het en versadig geword het.

 

Hy verseker ons: Dit is nie Moses wat vir ons die brood uit die hemel gegee het nie, maar dit is sy Vader wat vir ons die ware brood uit die hemel gee.

 

Hy verseker ons: Wie in Hom glo, het die ewige lewe.

 

Hy verseker ons: As ons nie Sy liggaam eet en Sy bloed drink nie, het ons nie lewe in ons nie.

 

Hierdie gasheer, verseker ons van baie dinge, maar luister ons na wat Hy sê? Of trek ons ons neus op vir die gevolge van wat dit aan ons gaan doen? Want as ons van hierdie brood gaan eet en bloed gaan drink gaan ons nie meer dieselfde kan wees nie. Dit gaan ons verander. Dit gaan deel raak van ons liggaam. Christus in ons. Is ons gereed om te leef met Christus in ons? Is ons gereed om met Christus in ons om die braaivleisvuur te staan? Is ons gereed om met Christus in ons in Spar se ry te staan? Is ons gereed om met Christus in ons te bestuur?

 

Christus in ons, verander ons!

 

Ek verseker julle: Wie in Hom glo, het die ewige lewe. Hy is die brood wat lewe gee!

 

Wie hierdie brood eet, sal verander word, en sal ewig lewe!

 

Amen.