Voordat daar slegs kinders oor was om te doop in die Christelike gemeenskap het die doop anders gewerk as wat ons dit vandag in die NGK ken.
Die doop was bedien aan volwassenes. Daar is ‘n kruis op die voorkop van elke kandidaat gemaak, en sout was bedien. Hierdie het gewoonlik op Aswoensdag plaasgevind en in die daaropvolgende 40dae. In hierdie 40dae was die kandidaat onderrig in die lewe van Christus en die kerk. Die priester het dan sy vinger natgemaak en die lippe van die kategeet aangeraak. Wanneer dit gebeur het, het die kategeet al sy klere uitgetrek en was die rug en bors met olie gesalf. Satan is dan afgesweer en ‘n eed is afgelê om Christus te volg. Die geloofsbelydenis (wat ons vandag nog saam opsê) is dan deur die kategeet opgesê. Na dit is water geseën en die kategeet is daarmee besprinkel en was dan nuut gebore. Met die hulp van hul ouers is die kategete dan in wit geklee. Weer is ‘n kruis deur die priester op hul voorkoppe gemaak en daarna mag hulle deelgeneem het aan die nagmaal.
Na die gebruik van die nagmaal was elkeen ‘n drankie gegee wat bestaan het uit heuning, water en melk. Hierdie drankie was ook in daardie tyd gegee aan pasgebore babas.
Veel korter vertel Markus van die doop en versoeking van Jesus. In die tyd toe Johannes besig was om te doop by die Jordaan kom Jesus daar aan uit Nasaret in Galilea en ondergaan die doop saam met die sondaars.
Waarom Hy, die sondelose, die doop van bekering en van vergifnis van sondes ondergaan het, verklaar Hy ten dele self deur te sê dat dit moes geskied om alle geregtigheid te vervul. Daarmee word bedoel dat dit God se wil was met Hom en daaraan moes Hy gehoorsaam wees.
Ook betuig Hy met die daad dat Hy bewus is van sy Messiasroeping. Hy het gekom om vir die sondes van die volk in te staan en het vir die doel een geword met hulle. Daarom ondergaan Hy die doop as teken dat Hy die oordeel en die dood wat die volk toekom, op Hom neem. Verder is sy daad ook ‘n erkenning van die profetiese roeping van Johannes die Doper.
Merkwaardig en vinnig speel die volgende gebeurtenisse by die doop af. Toe Jesus uit die water opstyg, het Hy die hemele sien oopgaan. In die gestalte van ‘n duif, die simbool van reinheid, onskuld en vrede, het die Heilige Gees op Hom neergedaal. Voorheen het die Gees wel in Hom gewoon, maar nou daal dit sigbaar neer om in Hom te bly as toerusting vir sy besondere amp en die bemiddelaar te wees van onbreekbare band met die Vader.
Die stem uit die hemel spreek Jesus direk aan. Die Vader noem Hom sy geliefde Seun en betuig sy welbehae in Hom. Dit was sy eerste openbare daad op die weg wat sou lei tot sy lyding en sterwe tot versoening van ons sonde.
Voortaan behoort Hy nie meer aan Homself nie. Hy staan onder die leiding van die Heilige Gees. Die Gees dryf Hom dadelik uit na die woeste, verlate streke waar Hy in die eensaamheid deur Satan versoek sou word. Vir 40 dae, net soos Moses en Elia, bly Hy sonder kos om in daardie tydperk met Satan die stryd te voer. Satan het Hom aangeval om die oprigting van die koninkryk van God te probeer verhinder, maar kon die Seun van God nie oorwin nie.
Jesus is wel versoek, maar bly die sondelose. As bewys daarvan verkeer Hy met die diere soos Adam in die paradys voor die sondeval. Aan die einde van die tydperk van stryd verskyn die engele om Hom met voedsel te bedien en sodoende eer van die Vader aan Hom te betuig.
Wanneer enige iemand ‘n oorgangsfase in hul lewe betree is daar gewoonlik drie fases wat die een na die ander afspeel:
- afsondering
- transformasie
- integrasie
Hierdie drie fases is sigbaar wanneer belangrike tydperke in ons lewens van nader bekyk word. Dink maar aan ‘n oriënteringsweek op Hoërskool.
Die graad 8’s word afgesonder van die res van die skool deur verskeie tegnieke. Hulle moet anders aantrek, anderse dinge doen, fisies op ‘n ander plek wees. Hulle word afgesonder van die groter geheel om gereed te maak om die fase van transformasie binne te gaan.
Wanneer die fase van transformasie binne gegaan word vanuit die afsonderingsfase is dit makliker om dit wat anders is te identifiseer, dit ‘n naam te gee, en te besluit of dit deel van die lewe van Hoërskool gaan raak. In die aanloop na transformasie vanuit afsondering sien die graad 8 dat verhoudings anders werk in die Hoërskool as in die Laerskool. Ouderdomme meng, geslagte meng, en sien ook raak dat party ouens en meisies buite skooltyd alleen saam ‘n cappuccino geniet. Hierdie is alles deel van die transformasie fase.
Die fase van transformasie is seker een van die belangrikste fases in ons elkeen se lewens, want transformasie werk op ‘n vreemde manier. Laurie Ann Paul (professor in filosofie aan die universiteit van North Carolina) praat van die vampire-effect wanneer sy van transformasie praat.
Sy verduidelik dat wanneer ‘n mens werklike totale transformasie ondergaan kan daar nie terug gekeer word na die vorige lewe nie. Sy verduidelik dit aan die hand van ‘n vampier.
Terwyl jy wonder oor hoe dit is om ‘n vampier te wees kan jy baie boeke oor vampiere lees en flieks daaroor kyk, maar jy sal nooit ten volle weet hoe dit is om ‘n vampier te wees nie. Jy kan nie die ervaring van ‘n vampier hê sonder om jou menslikheid op te gee nie. En sodra jy jou menslikheid opgee om die ervaring van ‘n vampier te hê is dit ook onmoontlik om terug te keer na die menslike vorm omdat jy nou ‘n vampier is. Amper soos die wurm wat ‘n vlinder word, kan die vlinder nie terug verander na ‘n wurm nie.
Die doop werk dieselfde. Die doop is ‘n heilige oomblik in elkeen se lewe wat veronderstel is om elke persoon totaal te transformeer. Die doop behoort ons elkeen ‘n anderse uitkyk op die lewe te gee, ‘n nuwe bril.
Ons ervaring van water berei ons voor vir ons woestyn wat wag.
Jesus is direk na sy doop deur die Gees weggevat die woestyn in, waar Hy veertig dae lank sonder kos deur die Satan versoek en verlei is.
Hy is gevra om klippe in brood te verander. Maar, “’n Mens leef nie net van brood nie maar van elke woord wat uit die mond van God kom.”
Hy is gevra om van die hoogste punt van die tempel af te spring. Maar, “Jy mag die Here jou God nie op die proef stel nie.”
Hy is gevra om die Satan te aanbid. Maar, “Die Here jou God moet jy aanbid en Hom alleen dien.”
Daarna het die duiwel Hom met rus gelaat, en daar het engele gekom en Hom versorg.
Die woestyn is ‘n plek van voorbereiding, van beproewing, van afsondering, van stilte, van uitdaging, van transformasie, van ontdekking en van ontmoeting.
Jesus se woestyn tydperk het Hom voorberei vir sy bediening van die evangelie wat gewag het. Sy woestyn tydperk het Hom gereed gemaak om anders as die wêreld op te tree.
Paulus sê vir ons dat die grootste vreugde te vinde is in die lyding soos Christus. “Ons verheug ons ook in die swaarkry, want ons weet: swaarkry kweek volharding, en volharding kweek egtheid van geloof, en egtheid van geloof kweek hoop; en dié hoop beskaam nie, want God het sy liefde in ons harte uitgestort deur die Heilige Gees wat Hy aan ons gegee het.” (Romeine 5:3-6)
Het ons dalk iets van hierdie vreugde vergeet? Probeer ons alle lyding ten alle koste te vermy sodat ons lewens so gemaklik moontlik kan voortgaan sonder enige beproewing of uitdaging? Hoe eg is ons geloof werklik? Die egtheid van jou geloof kom gewoonlik uit in tye van swaarkry, wanneer jy nie meer opsies het nie, wanneer jy vasgeloop is, dan kom die egtheid van jou geloof uit.
Drie maal het Christus die satan weerstaan. Sou jy die klippe in brode wou verander? Sou jy van die tempel af wou vlieg? Sou jy al die koninkryke wat jy kon sien wou hê?
Die Heilige Gees is saam met Christus die woestyn in, en só is Hy ook saam met jou vandag. As pasgebore baba (nuutgebore deur die doop) word Jesus die woestyn in gelei deur die Gees. Sal jy jou kind vandag alleen sonder gids in die woestyn in stuur? Sal jy sonder gids in die woestyn bly vir 40dae sonder kos?
Die Heilige Gees is lank terug uitgestort om ons elkeen te onderhou en te begelei in ons woestyn. Die woestyn wat ons sterk maak, die woestyn wat volharding kweek, die woestyn wat egtheid van geloof kweek. Ons is nie alleen in ons woestyn nie, ons het die Heilige Gees as gids wat ons onderhou en begelei deur alle beproewing sodat ons kan transformeer na ‘n nuwe mens.
Die Heilige Gees is met ons in hierdie lydingstyd sodat ons, ons vreugde in Jesus se lyding kan vind. Hoe Hy gely het vir ons. Laat ons dan in hierdie tyd van beproewing vir ons elkeen, hierdie droë tyd, hierdie tyd sonder water, onthou van ons water, lank lank gelede. Laat ons elkeen onthou van ons doop waar ons as nuwe mense uit die water saam met Christus opgestaan het as oorwinnaars. As oorwinnaars oor die droogte.
Laat ons hierdie transformerende, hierdie veranderingsoomblik, hierdie woestyn tyd, deelmaak van ons lewe. Sodat ons sterker, met volharding, in die geloof kan vorentoe kyk en kan weet dat ons vreugde ook in lyding te vinde is.
Die vraag is egter of jy die les in jou lyding wil raaksien…
Amen.